Herfst 2022 Het vermogen tot verwonderen

Het vermogen tot verwonderen

4 minuten leestijd

Filmmaker en videokunstenaar Marieke van der Lippe fotografeert al jarenlang zonsondergangen aan zee. Samen met de schrijvers van de Pauluskerk maakte zij hiervan het monumentale videowerk ‘RED ORANGE YELLOW BLUES’ dat tijdens Poetry International Rotterdam werd vertoond. Een van de schrijvers is Ching. Marieke en Ching spreken over de betekenis en impact van hun samenwerking.

Marieke: De zonsondergangen vonden hun oorsprong in de periode dat ik mantelzorger werd voor mijn moeder die aan Alzheimer leed. Die dagen waren zwaar, je bent je moeder aan het verliezen terwijl ze nog leeft. De beelden werden een symbool van mijn rouw. Toen mijn moeder overleed ging ik ermee door. De schoonheid van het beeld staat in groot contrast met het verlies wat eraan gekoppeld zit, maar ze zijn hierdoor tegelijkertijd onlosmakelijk verbonden.

Ching: Mijn leven draait om mijn geloof. Het draait om de weg naar binnen, het onthechten van oude levens. Daarin is het leidend om steeds weer stil te staan en iets te betekenen voor anderen. Dat heeft mij erg geholpen in mijn leven. Als ik iets naars mee maak dan verplaats ik me in de ander: wat betekent het voor diegene? Zo breek ik het open en ontstaat er nieuwe ruimte.

Hoe is jullie samenwerking ontstaan?

Marieke: Ik ben ook de maker van het videokunstwerk Mystiek en Verzet dat te zien is op het kerkplein van de Pauluskerk. Er werd gevraagd of ik nu, 10 jaar later, een uitbreiding hierop wilde maken.
Het werk is gebaseerd op de gedachte van theologe Dorothee Sölle dat het vermogen tot verwonderen verbonden is aan het vermogen tot het herkennen van onrecht. Het zijn twee kanten van dezelfde bron, zoals je met je rug naar de hectiek staat terwijl je ook de grootse oneindigheid ervaart. Mijn vraag was: kunnen we dat samen brengen in één werk?

Ching: De lichte en de donkere kant van het leven. Soms staat het naast elkaar, soms loopt het door elkaar. Dat herkende ik direct in mijn eigen leven. Die constante wisselwerking herkende ik in dat werk en de vraag van Marieke. Daarvandaan ben ik gaan schrijven.

Dagen en jaren
De weerbarstige levens
De schone kindertijd
Geen verdriet en strijd
Het lijkt zover weg
Zo onbereikbaar de dagen
Dromen – verlangen en streven
Als deelnemer bezoeker, maar
vooral als gever


Ching

Marieke: De zonsondergangen met de soundscape gemaakt door Radboud Mens hebben we op een beeldscherm vertoond en we zijn in twee sessies gaan schrijven, onder leiding van de Rotterdamse dichters Anne Vegter (Nederland) en Ishmail Kamara (Sierra Leone).

Ching: Tijdens Poetry International Rotterdam werd het groots gepresenteerd in Verhalenhuis Belvédère. Dat was heel erg spannend, ik schrok om mijn werk op zo’n gelegenheid te zien. Ik werd daar vooral ongemakkelijk en onzeker van. Ik denk toch doordat ik als kind vaak hoorde: dit kan je niet, dit mag je niet. Dan kom je in strijd met jezelf. Nu kan ik dat, ik weet waar het vandaan komt en juist die onzekerheid stuurt me in het schrijven. Ik zie dat niet per definitie als iets slechts.

Marieke: Ja, en jij kan mooi schrijven. Heel mooi schrijven.

Ching: Als kind woonde ik in China. De enige boeken die we thuis hadden gingen over communisme, over het gedachtegoed van Mao. Er was geen bibliotheek met andere verhalen. Ik vond school helemaal niet leuk. Maar aan het einde van één boek was in oude stijl een gedicht geschreven. Van al die schoollessen is dat me bijgebleven.

Marieke: Ik heb iets aangereikt en teruggekregen. Hier gaat het echt over spreken en naar elkaar luisteren. Zoveel aandacht als er dan is voor elkaar. Uiteindelijk wil ik toch een goed werk maken. Dat het door ontroering, beroering en vervoering mensen in beweging brengt.

Ching: Ik herken dat wel, dat gevoel dat in je zit. Die emotie moet getriggerd worden en dan kan je in actie komen.  Dat gevoel, daarop ga ik schrijven. Je gevoel is na het schrijven lichter geworden. Je krijgt meer lucht. Ik voelde ook dat er echt iets van mij verwacht werd. Dus dat was leuk, die motivatie.

Smaakt deze samenwerking naar meer?
Marieke: ik zou nu ook wel willen vragen of Ching vanuit kleur zou kunnen schrijven. Waar komt je levenskracht vandaan? In de zonsondergangen zit zoveel kleur. Als ik bijvoorbeeld zeg zachtgroen?

Ching: Ik denk dat dat een heel goed idee is. Ik ga dit meenemen als ik weer ga schrijven.